Dünya üzerinde sadece belirli bölge ve koşullarda yetişen incirin anavatanı Aydın Yöresidir. Aynı zamanda Aydın ili incir üretiminde coğrafi işaret tescillidir. Konumu itibariyle; nem oranı, rüzgar şiddeti ve esiş yönü, toprağı vs. birçok faktör bu tescilde başrol oynamaktadır. Gerek lezzeti gerekse de başta bağırsak florasına faydası başta olmak üzere birçok faydayı bünyesinde barındıran kuru incirin yetişmesi için birçok faktörün bir araya gelmesi gerekmektedir. Organik Kuru incir hakkında merak ettiklerinizi cevapladık. Bu yazımızda incir hakkında az bilinen gerçekler ve organik kuru incir üretimi hakkında bilgiler vermeye çalışacağız. Aynı zamanda kaliteli incirin özelliklerini de yazımızda bulabileceksiniz. Ayrıca kuru incir ile ilgili en çok merak edilen sorulardan olan ‘bandırılmış mı’ sorusunun cevabını da yazımızda bulabilirsiniz.
Coğrafi Konum
Aydın ili sınırlarında dahi olsa incir üretim lokasyonu açısından ikiye ayrılır. Bunlar ‘ova inciri’ ve ‘dağ inciri’ dir. En kaliteli incirlerin yetişmesi için gereken şartlar; gündüz yaklaşık 30 – 35 derece hava sıcaklığı ve akşamları kuzeydoğu yönünden esen ‘poyraz’ rüzgarlarıdır. Bu şartlar yüksek kesimlerde (dağ) sağlanır. Aydın’ın ova kesimlerinde, belirtilen üretim tarihlerinde gündüz ‘hissedilen sıcaklık değeri’ 60 dereceye kadar ulaşabildiği ve her yönden çeşitli rüzgarlar alabildiği için; gereken nem değeri oluşamaz. Bu sebeple ovada yetişen incirler daha ziyade kalın kabuklu ve içinin bal (şıra) oranı düşük olur. Dağlık kesimlerde dahi, dağın güney yamacıyla kuzey yamacı arasında farklılıklar vardır. Dünyanın en kaliteli inciri, Aydın dağlarının kuzey yamaçlarında yetişir.
İncir Üretim Aşamaları
Her yıl Ağustos-Eylül aylarında hasat edilen incirin ağacı; eril ve dişil yapıda olmak üzere ikiye ayrılır. Haziran ayında, erkek incirden (iğlek) çıkan incir arıları; dişi incirin (kaba) ilk yeşil top hali mevcutken topların içine girerek döllenme meydana getirir. Ham haldeki dişi incir başta küçük, sert ve koyu yeşilken; bu döllenme sonucu zamanla büyür, yumuşar ve rengi önce açık yeşile sonra güneşin de etkisiyle kahverengine (kuru incir) dönüşür. İncirin içinin rengi de kırmızıdan bal sarısına dönüşmektedir. Dalındayken dönüşümünü tamamlayan incirlerden sağlıklı olanlar (ekşi , bozuk olmayan), rüzgarın da etkisiyle toprağa düşer. Düşen incir eğer hacmen büyük ve içinin balı bol ise 1 (bir) gün daha toprak üstünde güneşle kurumaya bırakılır. Ardından temizleme ve koruma açısından iki yol vardır. Birincisi ; incirler hasır sepet içerisine koyularak, su dolu kaynayan kazanlara batırılıp çıkarılır ki adına ‘bandırma işlemi’ denir. Bu yöntem organik incir üretimi açısından sakıncalıdır. Kısa bir süre de olsa yüksek ısıya maruz kalan incirlerin rengi kahverengiden turuncuya dönüşür ve içerik bakımından değerini yüksek ölçüde yitirir. Hmf değeri aşılır, aflatoksin (küf kaynaklı zehirli kanserojen madde) tespitinde aksaklığa sebep olabilir. İkinci ve en doğal yöntem; incirleri soğuk suda kısa süre durulamaktır. Bu işlem esnasında doğal kaya tuzu devreye girer. Soğuk su tanklarına belirli miktarda eklenerek en kaba tabirle bakteri oluşumunu engeller. Bandırma işleminde en istenmeyen yöntem hidrojen peroksit maddesidir. Özellikle saç boyaları vb. ürünlerde kullanılan bu kanserojen madde ile incirler muhteviyatını yitirir, anormal bir beyaz renge bürünür. Taze incir her daim beyaz olur tabusuna yenik düşenlere maalesef pek de iyi bir haber veremeyeceğimizi belirtmek isteriz. Genellikle ekşi, siyah renkli, düşük kaliteli pahada ucuz incirlere uygulanmaktadır.
İncir Boy/Kategori İşlemi
Hasadın niteliksel olarak verim oranına göre incirin adet/boy seçimi yapılmaktadır. İncir adet gramajına göre 10 kategoriye ayrılır. (No1, No:2, No:3…) No:1 kategorisinde 36-40 adet incir 1 kg ağırlığında, No:2 de 41-45 adet, No:3 kategorisinde ise 46-50 adet 1 kg ağırlığındadır. Numara büyüdükçe birim incirin hacmi küçülür, kabuk oranı artar ve/veya iç şıra (bal) oranı azalır, fiyatı düşer. Çünkü kaliteli incir, ince kabuklu ve içinin balı bol olandır. Tabi burada aroma kalitesi de çok önemlidir.
Organik Üretim Hakkında
Organik kuru incir deyince akla peroksit kullanılmadan paketlenmiş incir gelse de durum bundan ibaret değildir. Çünkü şehirlerdeki egzoz gazı gibi zararlı kimyasal maddeler de dolaylı açıdan benzeri durum oluşturabilir. Ayrıca incir ağaçlarının bakımları esnasında kullanılan yapay gübre ve kimyasallar da gıdanın doğallığını sekteye uğratmaktadır. Hatta yapay yem tüketen; inek, tavuk gibi hayvanlardan elde edilen gübreler de maalesef doğallığını yitirmiş vaziyette gıdaya zarar verir. Bunların yanı sıra, tüm doğrularıyla organik tarım faaliyetleri yürütülen bir arazinin, yakın parsellerinde uygulanacak bir kimyasal ve/veya doğallıktan uzak bir işlem de organik üretimi sekteye uğratır.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir : Kuru İncir Satın Aldıktan Sonra Bilmeniz Gerekenler